σφαίριση

Πανάρχαιη προσφιλής ασχολία για ψυχαγωγικούς και αθλητικούς σκοπούς. Εδώ και χιλιάδες χρόνια οι Έλληνες, οι Ασσύριοι, οι Αιγύπτιοι, οι Μεξικάνοι, οι Ρωμαίοι και οι Κινέζοι έπαιζαν με σφαίρες (μπάλες), διαφορετικού σχήματος, μεγέθους και κατασκευής. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστά πέντε παιχνίδια με μπάλα. Ονομάζονταν «Ουρανία», «Επίκουρος», «Απόρραξις», «Φαινίνδα» και «αρπαστόν». Από τα παιχνίδια αυτά ο Επίκουρος έμοιαζε με το σημερινό βόλεϊ-μπολ. Παιζόταν από δυο ομάδες, ανάμεσα στις οποίες υπήρχε ένα χώρισμα ο «σκύρος». Κάθε ομάδα έστελνε την μπάλα με δύναμη στο αντίπαλο γήπεδο και αν οι παίχτες δεν την έπιαναν πριν πέσει στο έδαφος, έχαναν βαθμό. Το Αρπαστό και το Ουρανία παιζόταν από 8-10 παίχτες, που προσπαθούσαν v’ αρπάξουν την μπάλα στον αέρα. Στη σ. με μπάλες δερμάτινες και με σαμπρέλες στο εσωτερικό τους για καλύτερη αναπήδηση, ανήκουν διάφορα παιχνίδια όπως το φούτμπολ, το μπάσκετμπολ, το γουότερ πόλο κλπ. Αμέτρητα δε είναι τα είδη σ. για ατομικά ή ομαδικά παιχνίδια που παίζονται σε γήπεδα διάφορων διαστάσεων και με μπάλες κατασκευασμένες από διάφορα υλικά. Το γκολ, τένις, μπόσελν κρίκετ και μπέισμπολ, παίζονται με μκρές μπάλες από ξύλο, έχουν περίβλημα χνουδωτού υφάσματος ή καραβόπανου και είναι παραγεμισμένες με τρίχωμα ελαφιού ή ζαρκαδιού. Το χόκεϊ «επί πάγου» παίζεται με μπάλα πλακέ, στο σχήμα και το μέγεθος ενός πακέτου τσιγάρων, που αποτελείται από συμπαγές ελαστικό. Ορισμένα παιχνίδια όπως τα Λακρός, Σάφτμπολ, Μπάντμπιτον, Πελότμπασκ, Πιγκ - πογκ κλπ. παίζονται με πολύ ελαφρές πλαστικές μπαλΐτσες. Άλλα τέλος, παίζονται με μπάλες παραγεμισμένες από βαμβάκι ή τζίβα και ορισμένα με σιδερένιες (Μπότσια).

* * *

η / σφαίρισις, -ίσεως, ΝΑ [σφαιρίζω]

νεοελλ.

παιχνίδι με σφαίρα ή με σφαίρες

αρχ.

η ρίψη ή το χτύπημα τής σφαίρας σε παιχνίδι («[πολλάκις γὰρ ἐν ταύταις γίνεται τὸ νικᾱν] καὶ ἀστραγαλίσεις καὶ σφαιρίσεις», Αριστοτ.).